Luke 19

Yesus a Sakius aqa talq gilej

1Onaqa Yesus aisiqa Jeriko qureq di brantosiq qure ambleq na walweleqnaqa tamo bei aqa ñam Sakius a Yesus tamo kiero degosiq unqajqa dauryej. Sakius a takis o qaji tamo naŋgo gate. A ñoro koba ti soqnej. A tamo truquyala. Deqa a Yesus dauryosiq unqajqa yonaq ugeiyej. Di kiyaqa? Tamo gargekoba naŋgi na sawa getenteb deqa. 4Deqa Sakius a urur ti gilsiq tamo uŋgasari kalil naŋgi buŋnjrsiqa namoosiq gam qalaq di ŋam bei oqsiq ŋam atej. Ŋam atsiqa are qalej, “Yesus a gam endena bamqa e geregere unqai.” 5Onaqa Yesus a gam dena walwelosi gilsiq ŋam utruq di tigelosiq tarosiq Sakius unsiqa minjej, “O Sakius, ni mandamq aioqujat. Bini e ino talq di sqai.” 6Degsi minjnaqa a qusiqa mandamq aioqujatosiqa tulaŋ areboleboleiyonaqa Yesus osiqa ombla na aqa talq gileb. 7Gilnabqa tamo uŋgasari kalil naŋgi unsibqa ŋiriŋeb. Ŋiriŋosib mareb, “Niŋgi uniye. Yesus a une tamo dauryosiqa aqa talq gilqo.” 8Ariya Sakius a Yesus osiqa aqa talq gilsib iŋgi uyoqnsib Sakius a tigelosiqa Yesus minjej, “O Tamo Koba, ni que. E ijo iŋgi iŋgi kalil ambleq na potosiy tamo iŋgi iŋgi saiqoji unub qaji naŋgi jeisi enjrqai. E nami tamo bei gisaŋyosim silali dala qujai yaiyem kio? Degamqa e kamba silali dala qolqe olo yqai.” 9Onaqa Yesus a Sakius aqa anjam di qusiqa tamo uŋgasari naŋgi minjrej, “Bini Sakius a are bulyosiq Abraham aqa aŋgro tiŋtiŋqo. Deqa a Qotei na oqo. Tamo kalil aqa tal qujaiq endi unub qaji naŋgi dego Qotei na oqo. 10E segi Tamo Aŋgro. Deqa e na tamo uŋgasari padalo gamq di unub qaji naŋgi ŋamosiy itnjrsiy eleŋqai. Yimqa naŋgi padalo gam uratosib ŋambile gaigai sqab. E deqa mandamq aiem.”

Tamo kobaquja bei na aqa wau tamo 10-pela naŋgi silali enjrej. Yesus a deqa yawo anjam marej

11Onaqa tamo uŋgasari naŋgi Yesus aqa anjam di qusibqa are qaleb, “Bini Qotei a gago Mandor Koba sosim iga taqatgwajqa bati brantqo kio?” 12Naŋgi degsib are qaleb. Di kiyaqa? Yesus a Jerusalem qure jojomyej deqa. Onaqa Yesus a yawo anjam bei endegsi minjrej, “Tamo kobaquja bei a sawa isaq gilej. Tamo di a are qalej, ‘E sawa deq gilitqa sawa deqaji tamo uŋgasari naŋgi na e mandor koba atqab. Yibqa e olo puluosiy bosiy ijo segi tamo uŋgasari naŋgo mandor koba sosiy naŋgi taqatnjrqai.’ A degsi are qalsiqa sawa isaq gilej. 13A gilqa osiqa aqa wau tamo 10-pela naŋgi metnjrnaqa aqa areq bonabqa naŋgi segi segi 20 kina enjrsiqa minjrej, ‘Silali endena wauosib olo silali aqa oto dego oiye. Bunuqna e olo bosiy unqai.’

14“A degsi minjrsiqa sawa isaq gilsiq di sonaqa aqa qure qujai naŋgi a qa tulaŋ ugeosib are qaleb, ‘A gago mandor koba sqasai.’ Degsib are qalsib deqa tamo qudei naŋgi qariŋnjrnab sawa deq gilsib sawa deqaji tamo uŋgasari naŋgi minjreb, ‘Tamo di a gago mandor koba ataib. A na taqatgwa iga uratonum.’ 15Degsi minjrnab qusibqa naŋgo anjam uratosib tamo di mandor koba ateb. Onaqa bunuqna tamo di a olo puluosiq aqa segi qureq aisiqa wau tamo 10-pela naŋgi wau qa silali enjrej qaji naŋgi metnjrej. Metnjrnaqa naŋgi aqa areq bonabqa a na minjrej, ‘E nami silali eŋgem qaji dena waueb olo silali di osorbiye.’

16“Onaqa wau tamo deqaji bei bosiqa minjej, ‘O Tamo Koba, ino 20 kina ebem qaji dena wauonamqa olo 200 kina brantej agiende.’ 17Onaqa aqa tamo koba na minjej, ‘Ni wau tamo bolequja. Ni wau kiñala geregere taqatonum deqa e na qure kokba 10-pela olo ino baŋq di uratitqa ni na taqatnjroqnqam.’

18“Onaqa wau tamo bei olo bosiqa aqa tamo koba minjej, ‘O Tamo Koba, ino 20 kina ebem qaji dena wauonamqa olo 100 kina brantej agiende.’ 19Onaqa aqa tamo koba na minjej, ‘Ni dego wau tamo bolequja. Deqa e qure kokba 5-pela ino baŋq di uratitqa ni na taqatnjroqnqam.’

20“Onaqa wau tamo bei olo bosiqa aqa tamo koba minjej, ‘O Tamo Koba, ni unime. Ino 20 kina ebem qaji agi olo osibetmonum. E gara ñeŋgi bei na dalaosim atnam soqnej. 21E kumbra degyem. Di kiyaqa? E ni qa ulaem deqa. E qalieem, ni tamo ŋiriŋ ani. Tamo qudei na waueqnab silali branteqnaqa ni segi na eqnum. Tamo qudei na iŋgi yageqnab melieqnaqa ni segi na otorosim uyeqnum. Deqa e ni qa ulaosim ino silali agi gara ñeŋgi na dalaosim atnam soqnej.’

22“Onaqa tamo koba dena kamba endegsi minjej, ‘Ni wau tamo uge. Ino segi anjam dena e na ino une qa pegimqai. Ni nami qalieem, e tamo ŋiriŋ ani. Tamo qudei na waueqnab silali branteqnaqa e segi na eqnum. Tamo qudei na iŋgi yageqnab melieqnaqa e segi na otorosim uyeqnum. Ni nami e qa degsim qalieem. 23Deqa ni kiyaqa ijo silali di osi gilsim silali talq di atosai? Ni di atem qamu e bosimqa silali talq dena ijo silali aqa oto kobaqo qamu turtsim onum qamu.’ 24Degsi minjsiqa tamo qudei aqa areq di tigelesoqneb qaji naŋgi minjrej, ‘Niŋgi 20 kina di yaiyosibqa wau tamo nami wauosiqa 200 kina ej qaji di olo yiye.’ 25Onaqa naŋgi na minjeb, ‘O Tamo Koba, a 200 kina ejunu. Deqa ni kiyaqa 20 kina olo yqa maronum?’

26“Onaqa tamo koba na minjrej, ‘Niŋgi quiye. E endegsi merŋgwai. Tamo a wau geregere taqatoqnqas di Qotei na olo wau gargekoba aqa baŋq di atimqa a na taqatoqnqas. Ariya tamo a wau geregere taqatoqnqasai di wau kiñala a na taqatejunu qaji di Qotei na olo aqa baŋq dena yaiyimqa a laŋa sosimqa wau bei taqatoqnqasai.’ 27Osiqa minjrej, ‘Tamo naŋgi e qa jeu ateb qaji naŋgi joqsib boiye. Naŋgi e qa mareb, “Tamo di mandor ataib.” Deqa tamo naŋgi di joqsib bosib ijo ulatamuq endia naŋgi ñumeleŋib moreŋqab.’”

28Yesus a na yawo anjam degsi minjrsiqa a Jerusalem aiqajqa gam dauryosiq aioqnej.

Yesus a mandor koba bul Jerusalem miligiq gilej

29Aisiqa Betfage qure ti Betani qure ti Oliv mana utruq di unub qaji di jojomyosiqa aqa aŋgro aiyel qariŋnjrsiqa minjrej, “Niŋgi aisib qure aiyel dia brantosib donki bei tontonub unu di unqab. Donki di bunuj tamo bei nami aqa quraq di awoosaioqnej qaji. Niŋgi donki di unsibqa sil palontosib titosib osi boiye. 31Niŋgi sil palontoqnibqa tamo bei na nenemŋgwas, ‘Niŋgi kiyaqa donki aqa sil palonteqnub?’ Degsi nenemŋgimqa niŋgi na endegsib minjiye, ‘Tamo Koba a wau ti deqa donki qa mergwo bosim sil palonteqnum.’”

32Yesus a naŋgi aiyel degsi minjrsiq qariŋnjrnaqa aisib anjam Yesus na minjrej qaji di dauryosib donki di uneb. 33Unsib sil palonteqnabqa donki aqa abu naŋgi bosib naŋgi aiyel nenemnjreb, “Niŋgi kiyaqa donki aqa sil palonteqnub?” 34Degsi nenemnjrnabqa naŋgi aiyel na kamba minjreb, “Tamo Koba a wau ti. Deqa donki qa mergwo bosim sil palonteqnum.”

35Degsi minjrnab odnjreb. Deqa naŋgi aiyel na donki di osib Yesus aqa areq osi gileb. Osi gilsib naŋgo segi gara jugo piqtosib donki aqa quraq di tusib Yesus soqtosib donki aqa quraq di awoteb. 36Onaqa Yesus a donki aqa quraq di awoonaqa donki a walwelosi aieqnaqa tamo uŋgasari tulaŋ gargekoba naŋgi beleŋosib naŋgo gara jugo piqteleŋosib gamq dia tueleŋoqneb. 37Onaqa Yesus a Oliv mana utru jojomyosiqa walwelosi aieqnaqa Yesus aqa aŋgro gargekoba naŋgi a dauryosib aieleŋeb. Yesus a nami maŋwa tulaŋ gargekoba yeqnaqa naŋgi unoqneb. Deqa a donki aqa quraq di awoosiq walwelosi aieqnaqa naŋgi a unsibqa tulaŋ areboleboleinjreqnaqa leleŋoqnsib murqumyoqnsib Qotei aqa ñam soqtoqnsib maroqneb, 38“Tamo a bqo endi Tamo Koba Qotei aqa ñam na bqo. A gago Mandor Koba. Deqa Qotei na a tulaŋ geregereiyoqnqas. Deqa iga Qotei laŋ qureq di unu qaji aqa ñam soqtoqnqom! A na gago are latetgeqnu.” Yesus aqa aŋgro naŋgi degoqnsib leleŋ ti Yesus dauryoqneb.

39Onaqa Yesus a walwelosi aieqnaqa tamo uŋgasari naŋgo ambleq dena Farisi tamo qudei naŋgi tigelosib Yesus minjeb, “O Qalie Tamo Koba, ni ino aŋgro naŋgi medabu getentetnjrime.” 40Onaqa Yesus na minjrej, “Ijo aŋgro naŋgo medabu getentqab di meniŋ naŋgi endi dego tamo bulyosib tulaŋ koba murqumyosib Qotei aqa ñam soqtoqnqab.”

Yesus a Jerusalem qure qa akamej

41Yesus a naŋgi degsi minjrsiqa aisiq Jerusalem qure jojomyosiqa ŋam atej. Ŋam atsiqa Jerusalem qure unsiqa akamej. 42Akamosiq marej, “O Jerusalem tamo uŋgasari, bini bati endeqa niŋgi Qotei aqa kumbra qalieeb qamu niŋgi geregere lawo na unub qamu. Ariya kumbra di niŋgi qa uliejunu. Deqa niŋgi unqa keresai. 43Deqa niŋgi quiye. Bati bei brantimqa tamo qudei naŋgi bosib niŋgi jeutŋgosib nuŋgo qure agutibqa niŋgi jaraiqa keresaiiŋgwas. Amqa naŋgi na niŋgi qoto itŋgosib tulaŋ ugeugeiŋgosib nuŋgo qure niñaqyekritqab. Osib meniŋ kalil paraparainjrsib breinjribqa meniŋ bei meniŋ bei aqa quraq di sqasai. Meniŋ kalil segisegiqab. Jeu tamo naŋgi bosib niŋgi degŋgwab. Di kiyaqa? Qotei a niŋgi aqaryaiŋgwa bati brantqo di niŋgi poiŋgosai deqa.”

Yesus na tamo naŋgi atra tal miligiq dia iŋgi iŋgi qariŋyoqneb qaji naŋgi winjrnaq jaraieb

45Yesus a naŋgi degsi minjrsiqa atra tal koba miligiq gilsiqa ŋam atej tamo uŋgasari gargekoba naŋgi iŋgi iŋgi qariŋyeleŋoqnsibqa dena silali eqnab unjrsiqa naŋgi winjrnaq jaraieb. 46Naŋgi jaraieqnabqa Yesus na minjrej, “Qotei aqa anjam bei nami endegsib neŋgreŋyeb unu, ‘Ijo tal endi pailyqajqa tal.’ Qotei aqa anjam degsi unu. Ariya niŋgi olo tal endi ugetonubqa a bajiŋ tamo naŋgo tal bulqo.”

47Yesus a bati gaigai atra tal miligiq giloqnsiq dia tamo uŋgasari naŋgi Qotei aqa anjam palontosiq minjroqnej. Yeqnaqa tamo uŋgasari kalil naŋgi aqa anjam quqwa tulaŋ arearetnjroqnej. Deqa atra tamo kokba ti dal anjam qalie tamo naŋgi ti Juda gate kokba ti naŋgi minjiŋ oqetnjrnaqa Yesus qalib moiqajqa gam ŋamoqneb. Ariya naŋgi tamo uŋgasari naŋgi ulainjrsib deqa naŋgi Yesus ojsib qalqa keresai.